İstanbul Boğazı’nda Deri Sırtlı Deniz Kaplumbağası Görüntülendi!
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi, Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü’nden Doç. Dr. Arda Tonay, İstanbul Boğazı’nda tur teknesi kaptanı Nedim Yüzseven tarafından görüntülenen dev kaplumbağa ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Tonay, “Bu tür ve diğer deniz kaplumbağaları, farklı denizlerde daha sık gözlemlenmeye başladı. İklim değişikliğinin etkisiyle, bu kaplumbağaların beslenme amacıyla denizanalarının peşinden buraya geldiğini düşünüyoruz,” dedi.
9 Temmuz’da, İstanbul’da 10 yıldır tur gemisi kaptanlığı yapan Nedim Yüzseven, öğle saatlerinde çıktığı tur sırasında denizde büyük bir cisim fark etti. Öncelikle bunun bir lastik olabileceğini düşündü, ancak yanına yaklaştığında daha önce hiç görmediği devasa bir kaplumbağa ile karşılaştı. O anları cep telefonuyla kaydeden Yüzseven, görüntüyü sosyal medyada paylaştı.
İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Arda Tonay, bu canlının Marmara Denizi veya İstanbul Boğazı’nda daha önce hiç gözlemlenmemiş olan deri sırtlı deniz kaplumbağası (Dermochelys coriacea) olduğunu belirtti. Doç. Dr. Tonay, bu dünyanın en derin dalgıçları arasında yer alan ve kabukları deriyle kaplı olan bu birey ile ilgili olarak kaptan Yüzseven ile bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmenin ardından Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Oğuz Türkozan ile birlikte gözlemlerini bilimsel bir makalede ele aldı.
DERİ SIRTLI DENİZ KAPLUMBAĞASI ÖZELLİKLERİ
Deri sırtlı deniz kaplumbağası, 2 metreye kadar ulaşabilen boyu ve 600 kilograma kadar varabilen ağırlığı ile bilinen en büyük kaplumbağa türüdür. Bu tür, yalnızca büyüklüğü ile değil, kabuklarının temel olarak bağ dokudan oluşması ve kendi boyutlarındaki bir sürüngenden beklenebilecek olanın üç katı kadar metabolizma hızına sahip olmaları gibi eşsiz özellikleri ile diğer deniz kaplumbağalarından ayrılır.
Doç. Dr. Arda Tonay, bilim dünyasında ‘Dermochelys coriacea’ olarak bilinen deri sırtlı kaplumbağaların, denizde yer alan yedi türden biri olduğunu vurgulayarak, sırtlarının deri ile kaplı olduğunu söyledi. “Bu tür 2.5 metre boya ve 600 kilogram ağırlığa ulaşabiliyor. Nedim kaptan, boğazda seyir sırasında Baltalimanı açıklarında bu türü gördü ve kaydetti. Kendisine sosyal medyadan ulaştık. Prof. Dr. Oğuz Türkozan hocamız ile birlikte bu gözlemi değerlendirip bilimsel makale olarak yayınladık,” şeklinde konuştu.
DERİ SIRTLI DENİZ KAPLUMBAĞASI NEREDE YAŞAR?
Deri sırtlı deniz kaplumbağaları, Atlas, Büyük Okyanus ve Hint Okyanusları’nda geniş bir coğrafyada yaşamaktadır. Kuzeyde Labrador, Alaska ve Norveç’ten, güneyde ise Şili, Arjantin, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Yeni Zelanda’nın güney uçlarına kadar yaygın olarak gözlemlenebilirler.
Yaz aylarında, Atlas Okyanusu’nda yaşayan deri sırtlılar, en sık olarak güneyde orta Florida sahillerinden kuzeyde Maine Körfezi’ne kadar bulunur. Ancak, Kanada’nın St. Lawrence Körfezi’ne kadar kuzeye kadar da gözlemlenebilirler. Büyük Okyanus’ta ise, deri sırtlıların en çok bulunduğu yerler arasında, kuzeyde Hawaii takımadalarının açıkları yer almaktadır.
Genelde derin suları tercih etseler de, yaz aylarında sıkça karadan da görülebilirler. Özellikle deniz taşıtlarının pervaneleri ile yaralandıkları Long Island Boğazı’nda, yüzeye yakın güneşlenirken gözlemlenmeleri oldukça yaygındır.
