Kıdem Tazminatı Tartışmaları ve OVP’nin Etkisi
Kıdem tazminatının kaldırılacağına dair iddialar, Orta Vadeli Program (OVP) ile yeniden gündeme geldi. OVP’de yer alan tamamlayıcı emeklilik sistemi, işverenlerin de katkı sağlayacağı bir yapı olarak tanımlanıyor. Bu durum, söz konusu sistemin “kıdem tazminatına alternatif” olarak değerlendirildiği için tartışmalara yol açıyor. Peki, gerçekten kıdem tazminatı kalkıyor mu? İşte, bu konuda bilmeniz gerekenler:
Kıdem Tazminatı Kalkacak mı?
Esnek çalışma, sosyal güvenlik reformları ve kıdem tazminatı ile ilgili tartışmalar yeniden alevleniyor. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Orta Vadeli Program’a göre, yılın ilk çeyreğinde yeni nesil çalışma modelleri için mevzuat düzenlemeleri hayata geçirilecek. Bu düzenlemelerin ardından, sosyal güvenlik sistemi masaya yatırılacak ve yılın ikinci çeyreğinde sosyal güvenlikle ilgili yenilikler tamamlanacak. Programın dikkat çeken bir diğer yönü ise tamamlayıcı emeklilik sisteminin getirilmesi. Bu sistemin, kıdem tazminatının yerini alacağı yönündeki eleştiriler gündemde.
Kıdem Tazminatı ve Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi
Hürriyet Gazetesi Yazarı Noyan Doğan, kıdem tazminatı konusundaki detayları kaleme aldı. İşte o açıklamalar:
- Otomatik Katılım: Günümüzde otomatik katılım sisteminde çalışan, işveren tarafından zorunlu olarak sisteme dahil ediliyor. Ancak çalışan, istediği zaman bu sistemden ayrılabiliyor.
- Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi: Bu sistemde, çalışan istediği zaman ayrılma hakkına sahip değil. Zira, bu sistemin amacı, çalışanın emekliliğinde sosyal güvenlik gelirini tamamlamaktır.
- Mevcut Sistem: Tamamlayıcı emeklilik hakkında bilinenler henüz sınırlı. Ancak mevcut bir sistemin var olduğu ve bunun üzerine düzenlemeler yapılacağı biliniyor.
- Kıdem Tazminatı İlişkisi: Tamamlayıcı emeklilik sistemi ile kıdem tazminatı arasında doğrudan bir ilişki yok. Bu sistemin uygulamaya konulmasıyla birlikte kıdem tazminatında herhangi bir değişiklik yapılması beklenmiyor.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, çeşitli sektörlerde çalışan işçilerin hizmet süreleri boyunca verdikleri emeğin karşılığı olarak ödenen yasal bir sistemdir. İşçilerin bu tazminatı alabilmeleri için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. Yıllarca aynı sektörde çalışmış olan işçilerin kıdem tazminatı hakkı doğar ve bu, onların emeğinin bir karşılığıdır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İş Kanunu’na tabi bir işyerinde en az bir yıl çalışmış olan işçinin işyerinden kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılması durumunda, çalıştığı her yıl için kendisine 30 günlük en son brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Her yıl için ödenecek kıdem tazminatı miktarı, tavan rakamını aşamaz. Tam yıl dışında kalan süre için ise, 30 gün üzerinden oranlama yapılarak tazminat miktarı hesaplanır.
Kıdem tazminatının tavan tutarı da oldukça önemlidir. 2021 yılı birinci yarısı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavanı 7.638,96 TL olarak belirlenmiştir. Yani brüt ücreti bu rakamdan fazla olan işçilerin alabileceği tazminat, yıllık olarak bu tutarda olacaktır.
Ayrıca, kıdem tazminatı Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesine göre gelir vergisinden ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 77. maddesine göre de sigorta priminden muaftır.
