Mevlid Kandili’nde Oruç Tutmanın Hükmü
Mevlid Kandili, Sevgili Peygamberimiz Hazreti Muhammed’in (s.a.s.) dünyayı şereflendirdiği günün yıldönümü olması dolayısıyla, Müslümanlar için özel bir anlam taşır. 2022 yılı itibarıyla Diyanet İşleri Başkanlığı’nın dini günler takvimine göre Mevlid Kandili, 7 Ekim 2022 Cuma günü idrak edilecektir. Bu özel gecede, Yüce Allah’tan af dileyip, bu geceyi oruçla geçirerek ibadet etmek isteyen Müslümanlar, sahur sofralarına oturacaklardır. Diyanet’e göre, oruç ibadetinin geçerliliği için niyet etmek son derece önemlidir. Niyetsiz oruç, geçerli sayılmamaktadır.
Kandilde Oruç İçin Niyet Nasıl Edilir?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın resmi internet sitesinde yer alan bilgilere göre, “Oruç için ne zaman ve nasıl niyet edilir?” sorusunun yanıtı şu şekildedir:
- Niyet, oruç ibadetinin şartlarından biridir. Niyetsiz oruç sahih değildir.
- Kalben niyet etmek yeterli olsa da, niyeti dil ile ifade etmek menduptur.
- Sahura kalkmak, oruç için niyet sayılmaktadır.
Ramazan orucu, belirli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ve nafile oruçlar için niyet etme süresi, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadar geçerlidir. Ancak, imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş veya oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekmektedir. Aksi takdirde, gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, II, 85). Oruçlar için, “yarınki orucu tutmaya” şeklinde genel bir niyet yeterlidir. Bununla birlikte, geceden niyet etmek ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde belirlemek daha faziletlidir. Ramazan’ın her günü için ayrı niyet edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 397, 400).
Mevlid Kandili’nin Önemine Dair Bilgiler
Mevlid Kandili’nin tarihi ve ibadetleri hakkında bilgiler vermek gerekirse:
- Kaza, keffaret ve belli bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için, gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır.
- Bu tür oruçlara niyet ederken, “falanca kaza, keffaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gereklidir.
- Şafiî mezhebine göre, nafile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse, o günün orucu geçerli olmaz.
- Nafile oruçlara ise, güneş tepe noktasına gelmeden önce niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, I, 331-332).
Kandillerde Oruç Tutmanın Fazileti
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı bu konu üzerine şu açıklamada bulunmuştur: “Hz. Peygamber (s.a.s.), ‘Şaban’ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu başka bir şey isteyen…’ buyurur.” (Bkz. Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet’u-Salat, 191) demiştir.
Bu ve benzeri rivayetlere dayanarak, İslam alimleri, dini açıdan faziletli sayılan diğer gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğunu belirtmişlerdir.
