Esenyurt Belediyesi’ne Kayyum Atanması ve Kayyum Nedir?
Esenyurt Belediyesi’ne kayyum atanmasının ardından, kamuoyunda “kayyum ne demek, nedir?” soruları gündeme geldi. Sabah saatlerinde, “PKK/KCK silahlı terör örgütü üyesi olmak” suçlamasıyla gözaltına alınan Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer, adliyeye sevk edildi. Bu gelişmelerin ardından, Esenyurt Belediyesi’ne Beşiktaş Kaymakamı Oğuzhan Bingöl kayyum olarak atandı. Kayyum, genellikle ilgili yerleşim biriminin en yüksek mal memuru olarak görev yapar.
Kayyum atamaları, çeşitli suçlamalar çerçevesinde uygulanabilir. Bu suçlar arasında; göçmen kaçakçılığı, insan ticareti, uyuşturucu ticareti, kalpazanlık, fuhuş yaptırma, kumar oynatma, zimmete mal ve para geçirme, kara para aklama, silahlı örgüt kurma, silah kaçakçılığı, casusluk, kaçakçılık ile kültür ve tabiat varlıklarına karşı işlenen suçlar yer alır. İşte, kayyumun ne anlama geldiğine dair daha fazla detay:
Kayyum Nedir?
Kayyum, yasalarla belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait bir işi yürütmek veya bir malı yönetmek amacıyla atanan kişidir. Terim, Arapça “kama” (durmak) kökünden türetilmiştir ve “kıyam” (yerine geçmek, yürütmek) kelimesine dayanmaktadır. Kayyum olarak atanan kişi, genellikle “kamu görevlisi” statüsüne sahiptir.
Kayyum, çoğunlukla ilgili yerleşim biriminin en yüksek mal memuru olarak görev yapar. Bu nedenle, illerde defterdar, ilçelerde ise mal müdürü kayyım görevlerini yürütme yetkisine sahiptir. Kayyımlık ile ilgili şikayet ve başvurular, kayyım müdürlüklerine veya yoksa mal müdürlüklerine ve defterdarlıklara yönlendirilmelidir.
Hangi Durumlarda Kayyum Atanır?
- Kanuni Kayyum: İş veya mal sahibinin rızasına bakılmaksızın, yasalarda belirtilen durumlarda tayin edilen kayyumdur.
- Suç Şüphesiyle Kayyum Tayini: Yasalarda belirtilen belirli suçları işlediği konusunda kuvvetli şüphe bulunan şirketlere, kovuşturma sürecinde kayyum atanabilir. Bu suçlar arasında; göçmen kaçakçılığı, insan ticareti, uyuşturucu ticareti, kalpazanlık, fuhuş yaptırma, kumar oynatma, zimmete mal ve para geçirme, kara para aklama, silahlı örgüt kurma, silah kaçakçılığı, casusluk ve kültür ile tabiat varlıklarına karşı işlenen bazı suçlar yer alır.
- İflasın Ertelenmesi: İlgili mahkemenin iflasın ertelenmesi talebi üzerine kayyum ataması yapılabilir. Kayyum, şirketin faaliyetlerinin sürdürülmesi, işlerinin devam ettirilmesi, mal varlığının korunması ve şirketin iyileştirilmesi konularında yönetimi sağlar. Bu sayede hem şirketin hem de hissedarların yanı sıra şirket alacaklılarının menfaatleri korunur.
- Gaiplik Durumu: Gaiplik, bir kişinin sağ olup olmadığının bilinmemesi veya yaşadığı yerin bulunamaması durumudur. Örneğin, bir miras açıldığında mirasçılardan biri bulunamazsa ve devletin menfaati söz konusuysa, kayyım atanabilir.
- İhtiyari Kayyum: Kendisinde ihtiyari hacir (kısıt) durumu bulunan reşit bir kimseye, kendi isteği üzerine atanan kayyımdır. İhtiyari hacir durumu, engellilik, yaşlılık veya tecrübesizlik gibi sebeplerle ortaya çıkabilir.
