Yapay Zekanın Hukuk Dünyasındaki Yeri ve Etkileri
Son yıllarda, yapay zeka (YZ) teknolojilerinin hayatımızın hemen her alanında etkisini hissetmeye başladık. Özellikle hukuk sektöründe, yapay zeka uygulamaları avukatların iş süreçlerini dönüştürüyor. Ancak, bu dönüşüm beraberinde bazı sorunları da getiriyor. Avukatların, ChatGPT gibi dil modellerine başvurması, bazen istenmeyen sonuçlarla karşılaşmalarına neden olabiliyor. Bu yazıda, yapay zekanın hukuk dünyasındaki rolünü, avantajlarını ve olası tehlikelerini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Yapay Zeka ve Avukatlar
Hukuk dünyasında, avukatlar genellikle yüksek iş yükü ve zaman baskısı altında çalışıyor. Bu nedenle, yasal araştırmalarını hızlandırmak için yapay zeka destekli araçlara yöneliyorlar. Örneğin, Westlaw ve LexisNexis gibi profesyonel hukuk veri tabanları, avukatların kullanımına sunulmuş yapay zeka hizmetleri ile dolup taşıyor. Ancak birçok avukat, bu teknolojilerin nasıl çalıştığını tam olarak anlamıyor.
Yıllar itibarıyla, yapay zeka sistemlerinin sağladığı kolaylıklar avukatlar tarafından benimsenmeye başlandı. Ancak, bu sistemlerin yanlış bilgiler üretebileceği gerçeği, avukatların dikkatini çekmesi gereken bir durum. Örneğin, 2023 yılında bir avukat, ChatGPT‘yi “süper arama motoru” olarak tanımladı. Ancak, bu tür araçların doğru bilgi kadar yanlış bilgiler de sunabileceğini bilmiyordu.
Sahte Dava Kararları ve Hukuki Sonuçlar
Yapay zekanın sunduğu hizmetler bazen ciddi hukuki sorunlara yol açabiliyor. Florida’da yaşanan bir olayda, avukatlar Anayasa’nın ifade özgürlüğü maddesine dayanarak bir davanın düşürülmesini talep ettiler. Ancak sundukları belgelerde 9 adet sahte dava kararı bulundu. Bu durum, mahkeme tarafından tamamen geçersiz sayıldı. Hakim, sahte belgelerin avukatların dikkatinden kaçtığını belirtti.
Benzer durumlar başka davalarda da yaşandı. Yapay zeka şirketi Anthropic’in avukatları, Claude AI ile hazırladıkları bir bilirkişi ifadesine yanlış yazar adı ve başlık eklediler. Bu tür hatalar, avukatların araştırmalarını yaparken yapay zekaya güvendiklerinde nasıl bir tehlike ile karşı karşıya kaldıklarını göstermektedir.
Baroların Uyarıları ve Yapay Zeka Kullanım Rehberi
2024 yılında Amerikan Barolar Birliği, avukatlar için yapay zeka kullanımıyla ilgili ilk kez bir resmi rehber yayınladı. Bu rehberde, avukatların teknolojik gelişmeleri takip etme yükümlülüğü olduğu ve yapay zeka araçlarının nasıl çalıştığını anlamaları gerektiği vurgulandı. Ayrıca, müvekkillerin özel bilgilerinin bu sistemlere yüklenmeden önce gizlilik risklerinin iyi değerlendirilmesi gerektiği belirtildi.
Suffolk Hukuk Fakültesi Dekanı Andrew Perlman, yapay zekanın faydalı olduğunu ancak kontrol edilmeden kullanılmaması gerektiğini ifade etti. Yapay zeka, belgeleri gözden geçirmek, olası argümanları tartışmak ve bilgiye ulaşmak için çok etkili bir araç olsa da, nihai sorumluluğun her zaman avukatta olduğunu belirtti.
Yapay Zeka Kullanımının Geleceği
Gelecekte, hukuk alanında yapay zeka kullanımı daha da yaygın hale gelecek. Ancak avukatların, bu teknolojiyi etkili bir şekilde kullanabilmeleri için gereken bilgi ve becerilere sahip olmaları şart. Alexander Kolodin gibi bazı avukatlar, yapay zekayı “stajyer avukat” olarak gördüklerini ifade ediyorlar. Ancak, bu tür sistemlerin sağladığı bilgilerin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini de unutmamak gerekiyor.
Avukatlar, yapay zeka araçlarından yararlanırken dikkatli olmalı ve bu teknolojilerin sunduğu bilgileri eleştirel bir gözle değerlendirmelidir. Aksi takdirde, yasal süreçlerde ciddi sorunlarla karşılaşma ihtimalleri artar.
Sonuç
Yapay zeka, hukuk dünyasında büyük bir değişim yaratma potansiyeline sahip. Ancak, bu değişimin olumlu yönde gerçekleşmesi için avukatların teknolojiyi bilinçli bir şekilde kullanmaları gerekmektedir. Yapay zeka araçları, işleri hızlandırma ve verimliliği artırma açısından faydalı olabilir, ancak doğru bilgiye ulaşmak ve yasal süreçleri sağlıklı bir şekilde yürütmek için insan faktörünün önemi asla göz ardı edilmemelidir.
