Sokak Hayvanları Kanun Teklifi ve Son Gelişmeler
Sokak hayvanlarına yönelik kanun teklifi maddeleri ve güncel gelişmeler, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde önemli bir yer tutuyor. Kamuoyunun dikkatle takip ettiği bu görüşmeler, TBMM Genel Kurulu’nda ele alınıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın katkılarıyla gerçekleştirilen düzenleme ile; bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvan hayatı için tehlike oluşturan, olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlara, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’ndaki 9. maddedeki hükümler uygulanacak.
Sokak Hayvanları Yasası Son Durum
TBMM Genel Kurulu’nda, sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlanmış durumda. Geçtiğimiz hafta, bu teklif TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda kabul edildi.
Sokak Hayvanları Kanun Teklifi ile Neler Değişecek?
KOMİSYONDA kabul edilen teklifle Hayvanları Koruma Kanunu’nda ana hatlarıyla şu değişiklikler yapılması planlanıyor:
- Kanundaki “yakala-kısırlaştır-sal” metodu kaldırılacak. Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların bakımevlerine toplanması ve rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması nedeniyle, bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın yalnızca onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği ilkesi kabul ediliyor.
- Bakımevine alınan köpeklerden tehlikeli görülenlere, Veteriner Kanunu’nun 9. maddesi uygulanacak. Bu maddeye göre hayvanlara ötanazi yapılması yasaktır, ancak acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında veteriner hekimce ötanazi yapılmasına karar verilebilecek.
- Bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için yerel yönetimler başta olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlara mali destek sağlanacak.
- Sahiplendiği hayvanların bakımını ihmal eden veya zarar veren kişilerin hayvanlarına el konulacak ve bu hayvanlar sahiplendirilinceye kadar bakımevinde barındırılacak.
- Sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi durumunda, hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak. Yerel yönetimler adına sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk edenlere ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.
- Belediyeler bu iş için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayıracak, büyükşehir belediyelerinde ise bu oran binde 3 olacak.
- Kaynak ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
- 31 Aralık 2028’e kadar hayvan bakımevlerinin kurulması ve mevcut bakımevlerinin koşullarının iyileştirilmesi yükümlülüğü getirilecek.
Tunç: Sebepsiz Öldüren Cezalandırılacak
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, AK Parti TBMM Grup toplantısı öncesinde gazetecilere açıklamalarda bulundu. Sahipsiz hayvanlara yönelik kanun teklifine ilişkin sorular üzerine Tunç, şunları ifade etti: “Teklif, Genel Kurul’un takdirinde. Hayvanlarımızı da koruyacağız, ancak tehlike arz eden, insan sağlığına zarar veren unsurlarla ilgili tedbirler alınıyor. Sokakları daha güvenli hale getirmek için bir tedbirden bahsediyoruz. Sebepsiz yere hayvan öldürmek hapis cezasını gerektirir.”
Sokak Hayvanları Yasası Meclis’ten Geçen Maddeler
Teklif ile Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik yapılacak ve kanunun amaçlarına “insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla” ifadesi eklenecek.
- Sahipsiz hayvanlarla ilgili yürütülecek çalışmalarda, “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açıkça tanımlanacak.
- Hayvan bakımevi tanımı, “Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis” şeklinde değiştirilecek.
- Evcil hayvanların yaşam haklarının desteklenmesi ilkesinin yer aldığı ifade yürürlükten kaldırılacak.
- Sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakımları yerel yönetimler ve gönüllü kuruluşlar tarafından sağlanacak.
- Hayvan bakımevlerine alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.
Teşvik ve İdari Tedbirler
Bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvan sağlığına tehlike oluşturan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunanlara Veteriner Kanunu’nun 9. maddesi uygulanacak. Ayrıca, yerel yönetimler sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttükleri işlerde gerekli idari tedbirleri alabilecekler.
- Hayvanlara yapılacak müdahalelerin sadece tıbbi gerekçelerle değil, kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilmesi sağlanacak.
- Yerel yönetimlerin sahipsiz hayvanların bakımevlerine götürülmesi ve bakımının sağlanması için gerekli tedbirleri alması zorunlu olacak.
- İl Hayvanları Koruma Kurulunun görevleri arasına, sahipsiz hayvanların korunmasına yönelik çalışmalar ve insan, hayvan ve çevre sağlığını korumaya yönelik sorunları belirlemek eklenecek.
- Başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak desteğin kapsamı genişletilecek.
Ödenekler Başka Bir Amaç İçin Kullanılamayacak
Hayvanları korumaya yönelik hükümlere aykırı hareket eden veya hayvanların bakımını ihmal eden kişilerin denetimle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasaklanacak ve hayvanlarına el konulacak.
- Sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi durumunda idari para cezası 2 bin liradan 60 bin liraya kadar çıkarılacak.
- Belediyeler, sahipsiz hayvanların korunması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak ve bu hayvanları bakımevine götürecek.
- Belediye başkanları ve meclis üyeleri, ayrılan kaynağı başka amaçlar için kullanırsa 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile karşılaşacak.
- Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını 31 Aralık 2025’e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
Ötenazi Yasadan Çıkıyor
Sokak hayvanlarıyla ilgili kanun teklifi görüşmeleri devam ederken, AK Parti kaynakları ötanazi kelimesinin yasadan çıkarıldığını belirtti. CNN TÜRK Muhabiri Ece Altuğ’un aktardığına göre, “Ötanazi” kelimesinin yerine Veterinerlik Hizmetleri Kanununun 9. maddesinin 3. fıkrasındaki hükümler uygulanacak. Bu madde, hayvanların ötanazi yapılmasının yasak olduğunu belirtirken, bazı özel durumlarda veteriner hekim tarafından bu işlemin yapılabileceğini ifade ediyor.
AK Parti, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik ‘Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni TBMM Başkanlığı’na sundu. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, bugüne kadar yapılan çalışmaların yetersiz olduğunu belirterek, “Sahipsiz, bulaşıcı ya da tedavi edilemeyecek hastalığı olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılacaktır” dedi.
Tüm bu süreçlerde sokaklardaki hayvanlarla ilgili yetkinin belediyelere ait olduğu vurgulandı. Güler, “Ciddi ihmaller var. Hayvanların mücavir alanlara atılması gibi durumlar da yaptırıma tabi olacak” şeklinde konuştu.
