Şahmeran Efsanesi ve Kökeni

Şahmeran Nedir?

Şahmeran, Farsça kökenli bir terim olup, “yılanların şahı” anlamına gelmektedir. Bu efsanevi varlık, özellikle Akdeniz bölgesinin Tarsus ilçesinde yaşadığına inanılır. Şahmeran, dişi bir varlık olarak betimlenir ve çeşitli kaynaklarda farklı şekillerde tasvir edilmiştir. Genel olarak, Şahmeran’ın Ceylan ve Misis arasındaki yılan kalede yaşadığı söylense de, en yaygın inanışa göre, o, bir yeraltı ülkesinde yılanları ile birlikte yaşamaktadır.

Yılanların şahı olarak bilinen Şah-ı Meran, halk arasında Şahmeran adıyla tanınır. Efsaneye göre, başı insan, gövdesi ise yılan şeklinde olan bu yaratık, Türk mitolojisinde önemli bir yere sahiptir. Şahmeran, er (insan) ve büke (ejderha) kelimelerinin birleşiminden oluşan Erbüke ya da Erböke adlı varlıkların lideri olarak kabul edilir. Bu varlıkların dişisine “işbüke”, yılan ataya ise “Şahmeran” denilmektedir.

Şahmeran’ın hangi bölgede yaşadığına dair çeşitli inançlar mevcuttur. Bu yerlerden en bilinenleri:

  • Tarsus
  • Mardin

Bunun yanı sıra, Şahmeran efsanesi, Türk kültüründe ve mitolojisinde derin izler bırakmış, nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşmıştır. Şahmeran, sadece bir efsane değil, aynı zamanda insanların doğa ile olan ilişkisini, efsaneler aracılığıyla anlatan önemli bir kültürel figürdür.