Erken Emeklilik Sistemi: Kademeli Emeklilik Üzerine Gelişmeler
Erken emeklilik sistemi olarak bilinen kademeli emeklilik, milyonlarca vatandaşın dikkatle takip ettiği bir konu haline geldi. Özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesinin ardından, kademeli emeklilik ile ilgili beklentiler yeniden artmaya başladı. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, emeklilik sisteminde yapılacak değişikliklere dair önemli sinyaller vererek, “Hem prim miktarını, hem yaşı, hem de ödenen süreyi esas alacak şekilde daha adil, dengeli ve sürdürülebilir bir emeklilik sistemi inşa etmemiz gerekiyor.” dedi. Bu açıklamalar, kademeli emeklilik konusundaki beklentileri güçlendirdi. Peki, kademeli emeklilik ne zaman hayata geçecek, şartları neler? Kademeli emeklilik düzenlemesi çıktı mı? İşte detaylar.
Emeklilik Sistemi Değişiyor Mu?
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, “Emeklilik sisteminde hem prim miktarını hem de yaşı dikkate alarak, ödenen süreyi esas alacak daha adil ve sürdürülebilir bir yapı oluşturmamız gerekiyor. Bakanlığımız bu konuda çalışmalar yürütüyor. Ancak şu anda elimizde somut bir yasal düzenleme metni yok.” şeklinde konuştu. Güler ayrıca, “Dünyada 3-4 çalışana karşılık bir emekli varken, Türkiye’de bu oran 2 çalışana karşılık 1 emekli şeklindedir. Avrupa’nın gelişmiş ülkelerinde emeklilik yaşı genellikle 65 veya 67’dir, bu yaşlarda emekliye rastlamak zordur.” ifadelerini kullandı.
Kademeli Emeklilik Gelecek Mi?
Güler’in açıklamaları sonrasında kademeli emeklilik beklentileri yeniden gündeme geldi. Ancak bu konuda resmi bir açıklama henüz yapılmadı. Daha önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, kademeli emeklilik ile ilgili olarak “Sosyal güvenlikle ilgili şu anda bir çalışmamız yok.” demişti.
Kademeli Emeklilik Gündemde Var mı?
Soru: “Noyan Bey, sürekli EYT’den bahsediyorsunuz. EYT’nin yarattığı büyük bir haksızlık var. Devletin imkanları varsa yoksa EYT için kullanıldı, ancak 2000-2008 girişlilerin yaşadığı mağduriyeti kimse görmüyor.” Bu konuyu inceleyip gündeminize alırsanız çok sevinirim? – Evren A.
Cevap: Okuyuculardan kademeli emeklilik hakkında her gün mesajlar alıyorum. Kademeli emekliliği gündeme getirmememden şikayet edenler var. 2023 yılının Mart ayında, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların EYT’den yararlanıp emekli olmalarına imkan tanındı ve 2 milyona yakın kişi geçen yıl EYT’den emekli oldu. Prim gün sayısını dolduranlar, EYT’den yararlanarak emekli olmaya devam edecek. EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanların yaşadığı haksızlık giderildi, ancak bu sefer 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olanlar kendilerine haksızlık yapıldığını düşünüyorlar. Bu konuda haklılık payı var. Milyonlarca kişi “1 güne 17 yıl kabul etmiyoruz” sloganıyla uğradıkları haksızlığın giderilmesini talep ediyor. Beklentileri ise kademeli emeklilik; yani yaş şartının ilk işe giriş tarihine göre yeniden düzenlenmesi ve 58-60 yaş şartının kaldırılması. Bu kişilerden bazıları 23 yıldır çalışıyor ve ödedikleri prim sayısı 9 bine yaklaşmış durumda. Bu durumda olanlar emeklilik hakkı isterken, bir kısmı ise çalışmaya devam etmek istiyor ancak kademeli emeklilik hakkının kendilerine tanınmasını talep ediyor. Peki, kademeli emeklilik gündemde mi? Bu vesileyle bu konuya neden pek değinmediğime de açıklık getireyim. EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemi üzerindeki etkisine dair, SGK’nın 2023 yılı faaliyet raporundan alıntılar yaparak geçen yazımda belirttim. Arzu edenler, “İşte sosyal güvenliğin bütçesi” başlıklı yazımı okuyabilir. Raporda, EYT düzenlemesinin SGK’nın bütçesi üzerindeki olumsuz etkileri açıkça ifade ediliyor. Hal böyleyken yeni bir EYT düzenlemesinin yapılmayacağı aşikar. Hatta mevcut emekli maaşlarının düşüklüğü ve emekliye zam konularının gündemde olduğu bir ortamda, kademeli emekliliğin gündeme gelmesi neredeyse imkansız görünüyor. Okuyucuları anlıyorum; bu konu bir şekilde gündemde tutulur, kamuoyu baskısı oluşursa, belki bir ihtimal kademeli emeklilik düzenlemesi çıkar beklentisi var.
Kademeli Emeklilik Nedir?
Kademeli emeklilik, sigortalı çalışanların belirli bir yaşa ve prim gün sayısına ulaştıklarında kısmi olarak emekli olmalarını sağlayan bir sistemdir. Kademeli emeklilik şartları, sigortalılık türüne ve başlangıç tarihine göre değişiklik göstermektedir. Kademeli emeklilik ile ilgili tam detaylar, resmi çalışmalar hayata geçtiğinde daha net bir şekilde belirlenebilir.
