Kıdem Tazminatı Tartışmaları ve OVP’nin Etkisi
Kıdem tazminatı ile ilgili tartışmalar, Orta Vadeli Program (OVP) ile birlikte yeniden gündeme geldi. OVP’de öne çıkan tamamlayıcı emeklilik sistemi, işverenlerin de katkıda bulunacağı bir yapı olarak düşünüldüğünde, kıdem tazminatına alternatif olarak değerlendirilmeye başlandı. Peki, kıdem tazminatı gerçekten kalkıyor mu? İşte bu konudaki son gelişmeler ve detaylar:
Kıdem Tazminatı Kalkıyor Mu?
Esnek çalışma modelleri, sosyal güvenlik reformları ve kıdem tazminatı üzerindeki tartışmalar yeniden alevleniyor. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Orta Vadeli Program’a göre, yılın ilk çeyreği içerisinde esnek çalışma modelleri ile ilgili mevzuat düzenlemeleri hayata geçirilecek. Bu düzenlemelerin tamamlanmasının ardından sosyal güvenlik sistemi ele alınacak ve yılın ikinci çeyreğinde sosyal güvenlik ile ilgili önemli değişiklikler yapılması planlanıyor. Programın önemli bir detayı ise tamamlayıcı emeklilik sistemi. Bu sistemin işverenlerin katkısıyla geliştirilmesi, bazı çevrelerce kıdem tazminatının yerini alacağı yönünde endişelere yol açıyor.
Kıdem Tazminatı, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemine Dahil Olacak Mı?
OVP’de yer alan yapısal düzenlemeler arasında “Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS), işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır” ifadesi dikkat çekiyor. Yapılacak olan düzenleme, yasal bir çerçeveye oturacak. Daha önce de programlara dahil edilen tamamlayıcı emeklilik sistemi, itirazlar nedeniyle hayata geçirilememişti. Eğer bu sistem işverenlerin zorunlu katkısıyla devreye alınırsa, kıdem tazminatının yerine geçmesi bekleniyor. Böyle bir durumda, işverenler kıdem tazminatı yerine aylık belirli bir tutarı bu sisteme yatıracak ve çalışanlar emekli olduklarında tamamlayıcı bir maaş alacaklar.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Farklı sektörlerde çalışan işçiler, çalışma süreleri boyunca önemli bir emek sarf ederler. Kıdem tazminatı, bu emeğin karşılığını almak amacıyla işçilere ödenen bir tazminat türüdür. Yasal bir sistem olan kıdem tazminatı, belirli şartlar altında işçilere verilir. İşçilerin yıllarca aynı sektörde çalışarak edindiği deneyim ve verdikleri emek, kıdem tazminatı hakkının doğmasına zemin hazırlamaktadır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İş Kanunu’na tabi olan bir işyerinde en az bir yıl çalışmış olan işçinin, işyerinden kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılması durumunda, çalıştığı her yıl için kendisine 30 günlük en son brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Her yıl için ödenecek kıdem tazminatı, belirlenen tavan rakamını aşamaz. Tam yıl dışında kalan süre için ise 30 gün üzerinden oranlama yapılarak tazminat miktarı hesaplanır. Ayrıca, kıdem tazminatının tavan tutarının da bilinmesi önemlidir. 2021 yılı birinci yarısı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavan tutarı 7.638,96 TL olarak belirlenmiştir. Yani, brüt ücreti bu rakamdan yüksek olan işçilerin alabileceği tazminat yıllık olarak bu tutarda olacaktır. Kıdem tazminatı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesine göre gelir vergisinden, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 77. maddesine göre de sigorta priminden muaftır.
