Maymun Çiçeği Hastalığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Maymun çiçeği hastalığının yayılmasıyla birlikte bu konuda birçok kişi detaylara ulaşmaya çalışıyor. En çok merak edilen sorular arasında “Maymun çiçeği ölümcül mü?” ve “Maymun çiçeği hastalığının tedavisi var mı?” gibi sorular ön plana çıkıyor. Merak edenler için maymun çiçeği hastalığıyla ilgili önemli bilgiler derlendi.
DSÖ Acil Durum İlan Etti
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “DSÖ Acil Durum Komitesi bugün toplandı ve bana durumun uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu oluşturduğu tavsiye görüşünü bildirdi. Bu tavsiyeyi kabul ettim.” şeklinde açıklamada bulundu.
Maymun Çiçeği Türkiye’de Görüldü Mü?
Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, göreve geldikten sonra gazete ve televizyon yöneticileriyle bir araya geldi. Bakan Memişoğlu, maymun çiçeği salgını hakkında şu açıklamaları yaptı: “Maymun çiçeği ve COVID ile ilgili gelişmeleri titizlikle takip ediyoruz. Ancak şu anda Türkiye için herhangi bir alarm durumu söz konusu değildir. Eczanelerde ilaç sorunları yaşanmıyor. Konunun ilaç markası üzerinden değil, etken maddesi üzerinden değerlendirilmesi gerekmektedir.”
Maymun Çiçeği Belirtileri Nedir?
Maymun çiçeği hastalığı, ateş, baş ağrısı, yorgunluk, yaygın vücut ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte lezyonlara (döküntü) neden olmaktadır. Lenf bezi şişliği, maymun çiçeğinin, çiçek, su çiçeği ve kızamıktan ayıran en temel belirtidir. Yakınmalar, virüsle temastan ortalama 6-13 gün sonra ortaya çıkmaktadır.
- İlk 5 gün boyunca ateş, şiddetli baş ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, sırt ağrısı ve aşırı halsizlik gözlemlenir.
- Ciltteki döküntüler ise ateş başladıktan 1-3 gün içerisinde görülmeye başlar.
- Lezyonlar, avuç içi, ayak, ağız içi, genital bölge ve gözlerde oluşur, kabuk bağlayarak düşmesiyle ortadan kalkar.
Maymun Çiçeği Tedavisi ve Aşısı Var mı?
Maymun çiçeği hastalığı için yaygın olarak kullanılan özel bir ilaç bulunmamakla birlikte, vakalar şimdiye kadar sidofovir ve brinsidofovir gibi etken maddeli ilaçlarla kontrol altına alınmıştır. Dünya Sağlık Örgütü, Afrika’daki deneyimlerden yola çıkarak çiçek aşısının maymun çiçeğinden %85’e kadar koruma sağladığını bildirmiştir. Ancak çiçek aşısı, hastalığın dünya genelinde sonlanması sebebiyle 1980 yılından beri uygulanmamaktadır. Bu durum, şu an çiçek aşısı olanların büyük çoğunluğunun 40-50 yaş üzeri kişilerden oluşmasına neden olmaktadır. Uzun bir süre geçmesi ise koruyuculuğun düzeyine dair endişeleri artırmaktadır.
Maymun Çiçeği Tanısı Nasıl Konur?
Maymun çiçeği hastalığından şüphelenilen durumlarda, belirtiler gösteren kişilerin son bir ay içerisinde riskli bölgelere seyahat edip etmedikleri ve benzer belirtileri olan kişilerle yakın temasları olup olmadığının sorgulanması gerekmektedir. Hastalık, kan örnekleriyle tanı konulamadığı için PCR ile saptanamamaktadır. Antijen ve antikor testlerinin de daha önce uygulanan çiçek aşısı gibi nedenlerle her zaman doğru sonuç vermeyeceği düşünülmektedir.
Hastalık şüphesi durumunda, lezyonlardan uygun şekilde ve gerekli güvenlik önlemleriyle alınan örneklerin “biyogüvenlik düzeyi 2 olan” laboratuvara gönderilmesi gerekmektedir. Maymun çiçeği hastalığı teyit edilen hayvan veya kişilerle temas edenlerin son temastan sonraki 21 gün boyunca belirti ve bulgular açısından izlenmesi önem arz etmektedir.
Maymun Çiçeği Ölümcül Mü?
Maymun çiçeği hastalığı genellikle 2-4 hafta içerisinde kendiliğinden iyileşmektedir. Ancak bağışıklığı baskılanmış kişilerde ve küçük çocuklarda ağır hastalık ortaya çıkabilmektedir. Genel olarak hastalananların, çoğunluğunu küçük yaştaki çocukların oluşturduğu %3-6’sı kaybedilmektedir. Hastalığın Orta Afrika alt tipinde öldürücülük oranı %11’e kadar çıkabilirken, güncel vakalara neden olduğu düşünülen Batı Afrika alt tipinin öldürücülük oranı %1 gibi daha düşük bir seviyede kalmaktadır.
