Hindistan’dan Londra’ya Giden Uçağın Felaketi
Hindistan’ın Ahmedabated kenti ile Londra arasında sefer yapan bir Air India uçağı, kalkıştan sadece 30 saniye sonra trajik bir kaza ile karşılaştı. Bilinmeyen bir nedenle yakıt kontrol anahtarlarının kapatılması sonucunda motorlara yakıt akışı kesildi ve uçak tüm gücünü kaybetti. Kokpitteki pilotların panik dolu diyalogları kayıtlara geçti. Yapılan zorunlu inişte uçakta bulunan yolculardan yalnızca biri kurtulabildi. Bu olay, son 10 yılın en büyük havacılık felaketi olarak tarihe geçti.
Trajediden Doğan Fikir: “REBIRTH”
Bu kazanın ardından, Hindistan’daki Birla Teknoloji ve Bilim Enstitüsü‘nde çalışan iki mühendis, havacılık güvenliği alanında devrim niteliğinde bir projeye imza attı. Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan’ın geliştirdiği “REBIRTH” (Yeniden Doğuş) sistemi, uçakların gövdesine entegre edilen yapay zeka destekli dev hava yastıkları ile yolculara ikinci bir şans sunmayı hedefliyor. Mühendisler, projenin doğuşunu şu sözlerle ifade ettiler: “Annem günlerce uyuyamadı. Yolcuların o çaresizliği, kurtuluş imkânının olmaması bizi derinden etkiledi. REBIRTH, mühendislikten öte, bir yasın, bir kaybın yanıtıdır.”
Dev Hava Yastıkları ve Yapay Zeka Kontrolü
REBIRTH sisteminin çalışma prensibi oldukça etkileyici. Sistem, uçağa yerleştirilen sensörler aracılığıyla irtifa, hız, motor durumu ve pilot tepkilerini sürekli olarak izliyor. Eğer yapay zeka, 3000 fitin altında bir çarpışmanın kaçınılmaz olduğunu belirlerse, dev hava yastıkları sadece 2 saniye içinde devreye giriyor.
- Uçağın burun, karın ve kuyruk bölgelerinden açılan çok katmanlı yastıklar, darbenin şiddetini %60’a kadar azaltabiliyor.
- Motorlar çalışır durumdaysa sistem otomatik olarak ters itişi devreye sokarak uçağın hızını %8–20 oranında düşürüyor.
- Çarpışma sonrasında kızılötesi sinyal, GPS koordinatları ve ışık sistemleri devreye girerek enkaza ulaşmanın hızlanmasını sağlıyor.
Wasim ve Srinivasan, bu sistemin simülasyon sonuçlarının oldukça umut verici olduğunu ve 1:12 ölçekli bir prototip ürettiklerini belirterek, şimdi daha büyük çaplı testlere hazır olduklarını vurguladılar.
Uzmanlar Temkinli Yaklaşıyor
Havacılık güvenliği uzmanı Jeff Edwards, sistemin ilgi çekici olduğunu ancak uygulamada ne kadar etkili olacağının belirsiz olduğunu dile getiriyor. Özellikle, 272 ton ağırlığında bir uçağı koruyacak hava yastıklarının boyut ve ağırlık açısından ciddi zorluklar yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Havacılıkta Sıra Dışı Güvenlik Önerileri
REBIRTH, son yıllarda havacılık alanında gündeme gelen sıra dışı güvenlik projelerinden sadece biridir. Daha önce küçük uçaklarda kullanılan dev paraşütler, NASA tarafından finanse edilen “kendini onaran uçak kaplaması” ve Airbus’ın geliştirdiği “kokpitte saldırganı dışarı fırlatma tuzağı” gibi radikal fikirler ortaya atılmıştı. Ancak bu projelerin birçoğu yalnızca kâğıt üzerinde kaldı.
REBIRTH Projesinin Geleceği
REBIRTH, 2025 James Dyson Ödülü‘ne aday gösterilmiş durumda. Eğer bu ödülü kazanırlarsa, mühendisler projenin geliştirilmesi için 40 bin dolarlık bir ödül almayı hedefliyorlar. Bu ödül, projeyi daha da ileri taşımayı sağlayabilir, böylece havacılık güvenliğini büyük ölçüde iyileştirebilir.
